Prof. Dr. Banu Coşar

Göz sağlığı için çocuklarımıza kazandırmamız gereken 6 alışkanlık

18 Nisan 2022
Dijital ekranlar ve paketlenmiş gıdalar, çocuklarımızın göz sağlığını tehdit ediyor. Aşağıda sıraladığım 6 sağlıklı alışkanlık ile çocuklarımızın göz sağlığını koruyabiliriz…

1. Gözlere iyi gelen besinler tüketmek

Çocuklarımızın göz sağlığı için aşağıdaki sebze ve meyvelerle beslenmesini sağlayabiliriz:

Ayrıca aşağıdaki protein kaynakları da gözler için faydalıdır:

2. Gözleri ovalamamak

Çoğu çocuk uykusu geldiğinde gözlerini ovalar. Kimi çocuklar ise alerjiye bağlı “kaşıntı” veya göz kuruluğuna bağlı “gözüne bir şey kaçma hissi” nedeni ile gözlerini ovalar.

Ancak gözleri ovalamak 2 nedenle zararlı bir alışkanlıktır:

Kirli elllerle gözleri ellemek, gözün mikrop kapmasına yol açar. Çocuklarda “konjonkitivit” denen bu durum yaygındır.

Yazının Devamını Oku

Göz alerjisi mevsimi başladı

6 Nisan 2022
Baharın gelmesiyle birlikte gözleriniz kaşınmaya başladıysa, nedeni göz alerjisi olabilir.

Alerji; kaşıntının yan ısıra, gözlerde kızarma, yaşarma, ip gibi uzayan salgı ve göz kapaklarında şişmeye yol açabilir.

Göz alerjisi nedir? Neler göz alerjisine yol açar?

Polenler, evcil hayvan tüyü, toz, küf, duman ve parfüm göz alerjilerine yol açabilir. Alerjiye yol açan bu maddelerle karşılaşıldığında, göz akımızın üstündeki zar “histamin” denen bir madde salgılar ve bu madde gözlerimizin kızarmasına, şişmesine ve kaşınmasına neden olur. Göz alerjisi olanlarda sıklıkla burunda da alerji olur ve buna bağlı olarak hapşırık, burunda kaşınma ve tıkanıklık izlenebilir.

Alerji mevsimi ne zaman başlar?

Alerji mevsimi nerede oturduğunuza ve neye alerjik olduğuna bağlı olarak değişkenlik gösterir. Ağaç polenleri genellikle kış sonu ve baharda belirtilere yol açar. Kimi polenler ise yazın ve sonbaharda salınır. O nedenle alerji mevsimi genellikle baharda başlayıp, Kasım’a dek uzar.

Göz alerjisinden korunmak için neler yapabiliriz?

Eğer polen alerjiniz varsa; bahar/yaz aylarında özellikle polenlerin havada çok bulunduğu sabah ve akşamüstü saatlerinde dışarı çıkmamaya dikkat etmelisiniz. Gözlük veya güneş gözlüğü takmak polenlerle gözünüzün temasını tam kesmese de bir miktar azaltır. Evinizde ve arabanızda camları açmak yerine klima kullanmalısınız. Ama klima ünitelerini düzenli temizlettiğinizden ve filtrelerini sık sık değiştirdiğinizden de emin olmalısınız ki alerjenler içeri üflenmesin.

Yazının Devamını Oku

Bebeklerde sık rastlanan 7 göz sorunu

22 Mart 2022
Bebeklere 4-6 hafta arasında göz bebekleri damla ile genişletilerek “kırmızı refle testi” yapılmalıdır. Bu test çocuk doktoru ya da göz doktoru tarafından yapılabilir. Kırmızı refle testi normalse, bebeğin 1 yaşında ve 3 yaşında rutin göz muayenesi göz doktoru tarafından gerçekleştirilir. Ama kırmızı refle testi bozuksa, göz doktoru tarafından acil göz muayenesi ve altta yatan nedene göre tedavi gerekir.

Aşağıdaki göz problemlerinde de bebeğinizi beklemeden göz doktoruna götürmeyi ihmal etmeyin:

Gözlerde çapaklanma, kızarma

Bebeklerde yaygın bir problem olan çapaklanma ve kızarma çoğu kez gözlerin mikrop kapması (bakteriyel konjonktivit) nedeniyle olur. Özellikle üst solunum yolu enfeksiyonu ile birlikte sık görülür. Tedaviyle 1 hafta 10 günde geçer. Tedavide antibiyotikli damla, jel ve pomadlar kullanılır.

Gözde devamlı bir yaşarma

Bebeğinizin gözünde devamlı yaşarma olması, gözyaşı kanal tıkanıklığını gösterir. Bebeklerde sık görülen bir durumdur. Tedavisi için burun kökü bölgesine günde 4 sefer masaj uygulanması gerekir. Masajla ilk 1 yılda tıkanıklık kendiliğinden açılmazsa, “sondalama (probing)” denen teknikle anestezi altında kanal ağzı açılır.

Gözde içe veya dışa kayma

Bu durum gerçek bir kayma (şaşılık) olabileceği gibi, yalancı bir kayma da olabilir. Bebeklerde burun kökü basık olup, göz kapaklarının iç kısımlarında bir cilt katlantısı olabilir; bu görünümün doğurduğu göz kayması izlenimine “yalancı kayma” denir. Eğer bebeğinizde gerçek bir göz kayması varsa; tedavisi gözlükler ve/veya ameliyatla gerçekleştirilir. Yalancı kayma görünümü ise yaş büyüdükçe burun kökü yükseleceğinden kendiliğinden azalır.

Gözlerde kaşıntı, akıntı

Yazının Devamını Oku

Kimlere göz lazer tedavisi yapılmamalı?

8 Mart 2022
Miyopi, hipermetropi ve astigmatizma gibi göz bozukluklarının lazerle tedavisi çok yaygın ve başarılı bir tedavi…Ancak her göz yapısı lazere uygun değil. Uygun olmayan bir göze lazer yapılması, uzun dönemde ciddi göz sorunlarına yol açabilir.

Göz Lazer Tedavisi (FemtoLASIK) Nasıl Yapılıyor?

FemtoLASIK tedavisinde gözün şeffaf (kornea) tabakasına 2 farklı lazer uygulanıyor. İlki femtosaniye lazer, yani dalga boyu 1053 nm olan bir kızılötesi lazer... Femtosaniye lazer ile korneada flep adı verilen kapakçık hazırlanıyor.

Diğeri ise excimer lazer, 193 nm dalga boyunda ışın üreten bir cihaz... Excimer lazer ile flep altında kalan kornea yatağına yeni bir şekil veriliyor. Yeniden şekillenen korneanın, göze gelen ışınları kırma gücü değişiyor. Bu sayede gözlük veya kontakt lens kullanma ihtiyacı ortadan kalkıyor.

Kimler FemtoLASIK Olabilir?

Kimler FemtoLASIK Olamaz?

Lazer Öncesi Detaylı Göz Muayenesi ve Tetkikler Çok Önemli

Lazer tedavisi sadece 15 dakika sürse de, öncesinde yapılan göz muayenesi ve tetkikleri 1-1.5 saat sürüyor. Lazer öncesi yapılan ölçümler şunlar:

Muayene ve tetkiklerin titizlikle değerlendirilmesi ve uygun olmayan gözlerin saptanması büyük önem taşıyor. Kornea kalınlığı yeterli olmayan veya kornea şekli düzgün olmayanlara lazer yapılmaması gerekiyor. Aksi takdirde “ektazi” denen ve görme kaybına yol açan kornea hastalığı ortaya çıkabiliyor. Ektazi gelişirse kornea iyice inceliyor ve şekli sivrileşiyor. Ektazi çapraz-bağlama (cross-linking) denen tedavi ile durdurulabiliyor. Ama sağlıkla ilgili her konuda olduğu gibi tedavi etmektense, önlemek çok daha değerli!

Yazının Devamını Oku

Trifokal göz içi lensler ile yakın gözlüğünden kurtulabilirsiniz

19 Şubat 2022
Kırk yaş sonrası yakın görüş problemi, göz içine konan “trifokal lensler” ile düzeltiliyor. Trifokal lensler “akıllı” lens olarak da anılıyor.

Yakın görüş bozukluğu neden olur?

Kırk yaşından sonra gözümüzün içindeki lens esnekliğini kaybediyor. Bu nedenle yakını görememe sorunu başlıyor. Kırk yaş sonrası yakın görüş bozukluğuna “presbiyopi” adını veriyoruz. Yakın görüş bozukluğu, 60 yaşa dek gitgide artıyor.

Yakın görüş bozukluğu nasıl tedavi edilir?

Yakın görüş bozukluğu için gözlük ya da kontakt lens kullanmak mümkün. Ama bunları kullanmak istemiyorsanız, trifokal lens ameliyatını düşünebilirsiniz…

Trifokal lens nedir?

Bu lensler adlarından da anlaşılabileceği gibi üç mesafede yani yakın, orta ve uzak mesafede gözlüksüz net görüş sağlıyor.

1980’lerin başında bu merceklerin ataları ilk kez üretildiklerinde, sadece uzak ve yakın mesafede görüş sağlayabilmekte, o nedenle “bifokal” veya “multifokal” mercek olarak isimlendirilmekteydiler.

Günümüzde ise teknolojik ilerlemeler ve tasarımlardaki gelişmeler sayesinde, trifokal lenslerle sadece yakın ve uzak mesafe değil; orta mesafe de gözlüksüz görülebiliyor.

Yazının Devamını Oku

Metavers göz sağlığımızı nasıl etkileyecek?

8 Şubat 2022
İnternetin gelecek versiyonu olarak tanımlanan “metavers” son günlerde sıkça konuşuluyor ve merak ediliyor. “Sanal evren” veya “evren ötesi” olarak Türkçeleştirebileceğimiz metavers’e, VR (virtual reality, sanal gerçeklik) gözlüklerle giriliyor. VR gözlükler; ekranın sınırlayıcılığı olmaksızın, gerçek boyutlarında ve 3 boyutlu sanal bir çevre deneyimi sağlıyor. VR gözlükler, 2 göze hafifçe farklı görüntüler sunarak, derinlik hissi sağlıyor. Ayrıca, aşağı-yukarı ve yanlara baktığınızda görüntüyü önünüzde kaydırıyorlar.

Çocuklar VR gözlük kullanabilir mi?

VR gözlük üreticileri, bu gözlüklerin 12-13 yaştan küçükler tarafından kullanımının uygun olmadığını belirtmekte… Bu sınırlama içerik açısından getirilebilir ancak gözlüklerin göz gelişimi açısından bilinen bir zararı yok… Elbette yine de dijital ekran kullanımıyla ilgili yaş sınırlamaları, VR gözlükler için de geçerli: İki yaş altındaki bebekler dijital ekranlara bakmamalı. İki-beş yaş arasındaki çocukların, 1 saatten fazla dijital ekrana bakmalarına izin vermeyin. Beş-onsekiz yaş arasındakiler ise ise eğlence amaçlı olarak 2 saatten fazla dijital ekrana bakmasın…

VR gözlükler, göz kuruluğu yapıyor

Diğer dijital araçlar gibi, VR gözlüklerin de fazla kullanımı göz kırpma sıklığının düşmesine ve buna bağlı olarak gözlerin kurumasına neden oluyor. Göz kuruluğu; gözlerde yanma, batma, kızarma, kaşıntı, bulanık görme ve yorgunluk hissine yol açıyor.

VR gözlükler, taşıt tutması belirtilerine yol açabiliyor

Hareketli bir cisme bakmak, gerçek fiziksel aktivitedeki görsel sinyallerin benzerini beyne yolluyor. Bu durum taşıt tutmasına benzer belirtiler oluşturabiliyor. Bu belirtiler arasında baş dönmesi, bulantı ve kusma yer alıyor.

Göz bozukluğu olanlar, VR gözlük altına kendi dereceli gözlük veya kontakt lenslerini takmalı

Miyop, hipermetrop veya astigmat olanların; VR gözlükleri kendi gözlük veya kontakt lenslerinin üstüne takması gerekiyor.

Yazının Devamını Oku

Kar ve soğuk havanın gözlerimize 4 olumsuz etkisi

25 Ocak 2022
Kar ve soğuk hava, gözlerimizi olumsuz etkileyebiliyor. Bu olumsuz etkiler ve korunma yolları şunlar…

1. Aşırı yaşarma

Soğuk hava ve rüzgar, dışardayken gözlerimizin yaşarmasına neden olabilir. Bundan korunmanın yolu, koruyucu gözlük takmaktır.

2. Göz kuruluğu

Kışın kapalı ortamlardaki ısıtıcılar göz kuruluğuna yol açabilir. Hem göz kuruluğunun, hem de kış mevsimindeki cilt kuruluğu ve dudak kuruması/çatlamasının nedeni; havadaki düşük nem seviyesidir. Kış havasının gözlerimizi kurutmasını önlemek için bol su içmeliyiz. Ayrıca kapalı ortamlarda bir hava nemlendiricisi kullanılabilir.

3. Kar körlüğü

Kar ve buz, yansıtıcı yüzeyler yaratarak gözümüze giren güneş ışığı miktarını artırırlar. Özellikle yüksek irtifada ve açık havada yapılan kış sporları, güneşin zararlı ultraviyole (UV) ışınlarına gözlerimizin daha çok maruz kalmasına yol açar.

Güneşin UV ışınları, gözün şeffaf (kornea) tabakasında hasar yaratarak gözlerde yanma, batma, ağrı, ışık hassasiyeti ve geçici bulanık görmeye neden olur.

Kar körlüğünden korunmak için, kayak ve diğer kar sporları sırasında mutlaka UV filtreli bir gözlük takın. Gözlerinizde ağrı ve görme kaybı olursa hemen göz doktoruna başvurun.

Yazının Devamını Oku

Kışın gözlerinizin kurumaması için 5 önlem

10 Ocak 2022
Çoğumuzun gözleri kışın daha çok kurur. Bunun nedeni, kapalı alanlardaki düşük nem ve dışarıdayken havanın rüzgarlı olmasıdır. Aşağıdaki önlemlere dikkat ederek gözlerimizin kışın daha az kurumasını sağlayabiliriz...

1. Kaloriferlerin üstüne su koyun ve soğuk buhar makinesi kullanın:

Bulunduğunuz ortam kaloriferli ise, peteklerin üstüne su koyarak ortam havasını nemlendirirn. Ortama nem vermek için soğuk buhar makinesi de kullanabilirsiniz.

2. Bol su için:

Susuz kalmak, göz yaşı salgısının da azalmasına yol açar. O nedenle bol su içmeyi ihmal etmeyin.

3. Rüzgarlı havalarda koruyucu gözlük takın:

Rüzgar gözlerinizi kurutur. Hatta gözler çok kuruyunca bünye bunu telafi etmek ister ve refleks olarak gözlerinizden yaş boşanır. Rüzgarlı havalarda koruyucu gözlük takmak, rüzgarın gözlerinizi kurutmasını önler.

4. Gözlerinize sıcak kompres yapın:

Küçük bir el havlusunu sıcak suyla ıslatıp sıkın. Gözlerinizi kapatıp, havluyu gözlerinizin üstünde bekletin. Gözlerinizi çok kuru ve yorgun hissettiğinizde bu uygulama, gözlerinizi rahatlatacaktır.

Yazının Devamını Oku