Mimar Sinan’ın mutlaka görülmesi gereken 10 camii

Tarihçi, yazar, içmimar ve seyahat yazarlarından oluşan büyük jüri: Ertuğrul Günay Eski Kültür ve Turizm Bakanı, Prof. Dr. İlber Ortaylı tarihçi, yazar, Saffet Emre Tonguç Hürriyet Seyahat yazarı, Pelin Batu Tarihçi, Haldun Hürel Tarihçi, yazar, Ahmet Zeki Apalı TUREB Başkanı, Naci Cem Öncel Tarihçi, yazar, Faruk Pekin Fest Travel kurucusu, Zeynep Fadıllıoğlu İçmimar, Şerif Yenen Seyahat yazarı

SELİMİYE / EDİRNE İbadete açılış: 1575. Şehre girdiğiniz anda Mimar Sinan’ın “Ustalık eserim” dediği bu eşsiz cami dikkatinizi çeker. Klasik Osmanlı mimarisinin zirve noktası olan yapı UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alıyor. Ertuğrul Günay, Selimiye için şunu söylüyor: “Edirne’nin, dünya durdukça bir imparatorluk başkenti olduğunu herkese hatırlatacak görkemde bir mimarlık başyapıtı”.

SÜLEYMANİYE CAMİİ / İSTANBUL İbadete açılış: 1557 / MUĞLA. Kanuni Sultan Süleyman’ın, Mimar Sinan’a yaptırdığı külliye İstanbul siluetini Osmanlılaştırdı. Cami, medrese, kütüphane, hastane, hamam, imaret, hazire ve dükkânlardan oluşuyor. Naci Öncel, “Konumu sayesinde kara tarafından yavaş yavaş beliren bir sürpriz gibiyken, Haliç ve Boğaz tarafından bakıldığında tüm şehre hakim ve hayranlık uyandıran bir abide” diyor.

MİHRİMAH SULTAN CAMİİ / İSTANBUL. Çok sevdiği kızı Mihrimah Sultan için Kanuni Sultan Süleyman Üsküdar’da bu camiyi yaptırdı. Mimar Sinan’ın yaptığı ince hesaplar sayesinde nisan ve mayısta Bayezid yangın kulesinden veya o bölgedeki yüksek bir noktadan camiye bakıldığında iki minare arasından gündoğumunda güneşin doğuşu ve akşam gün batımında ise (Hicrî takvime göre her ayın 14’ünde) ayın doğuşu izlenebilmekte.

RÜSTEMPAŞA CAMİİ / İSTANBUL-İbadete açılış: 1563.Osmanlı’ya hem sadrazamlık hem de Mihrimah Sultan’la evlenerek damat olan Rüstem Paşa’nın yaptırdığı cami, Hasırcılar Çarşısı’nda yer alıyor. Dikdörtgen planlı caminin merkezi kubbesi dört fil ayağına ve sütunlara oturtulmuş. Caminin her tarafı Osmanlı çini sanatının en başarılı örnekleriyle kaplı. Özellikle lale motifleri müthiş.

ŞEHZADE CAMİİ / İSTANBUL İbadete açılış: 1548.Kanuni Sultan Süleyman’ın çok sevdiği Şehzade Mehmet çiçek hastalığından vefat edince çok üzülerek bu camiyi yaptırıyor. Mimar Sinan’ın “Çıraklık eserim” dediği camide üzerine taht yerleştirilen şehzadenin türbesi de yer alıyor. Haldun Hurel, “Geometrik hesapları ve İstanbul’daki en güzel ‘romantik’ türbenin burada yer almasıyla listemin ilk sırasında” yorumunda bulundu.

SOKULLU MEHMET PAŞA KÜLLİYESİ / İSTANBUL.Kadırga’da Şehit Mehmet Paşa yokuşundaki külliye Sinan’ın en güzel eserlerinden biri olarak gösteriliyor. Üç padişaha sadrazamlık yapan Sokullu Mehmet Paşa adına karısı tarafından yaptırılmış. Külliyeye üç ayrı koldan ve üç farklı kottan giriliyor. İnce hesaplarla yapılan ses ve aydınlatma özellikleri ve kalem işleriyle öne çıkıyor.

KILIÇ ALİ PAŞA CAMİİ / İSTANBUL. Kaptan-ı Derya Kılıç Ali Paşa adına 1578-1580 yılları arasında inşa edildi. Ayasofya’nın küçük ölçekli bir örneğini andıran mimarisi ve çinileriyle dikkat çekiyor. Saffet Emre Tonguç burası için, “Batılılar buraya Don Kişot camii derler. Çünkü Don Kişot’un yazarı Cervantes dediklerine göre Kılıç Ali Paşa tarafından İnebahtı Savaşı’nda esir alınarak burada çalıştırılmış” dedi.

KARA CAMİ / BULGARİSTAN.Kanunî Sultan Süleyman’ın emri ile 1528’de Mimar Sinan tarafından yapıldı. Minaresindeki kara taşlardan dolayı Kara Camii olarak bilinir.Osmanlı- Rus Savaşı’nın şerefine Bulgaristan tarafından ne yazık ki 1903’te kiliseye çevrildi.Bugünkü adı ise Sveti Sedmochislenitsi Kilisesi. Camii Sofya’da İçişleri Bakanlığı’nın yanında bulunuyor.

KARAGÖZ BEY CAMİİ / BOSNA HERSEK - İbadete açılış: 1557.Bosna Hersek’te yaşanan içsavaşta caminin minaresi, ana kubbesi ve son cemaat yeri top ateşi nedeniyle yıkılmış. Daha sonra Türkiye’nin girişimiyle onarılan Mostar’daki cami nakışlı kubbesi ve yüksek minaresiyle dikkat çekiyor. Yanındaki medresede kentin en eski halk kütüphanesi bulunuyor. Ünlü Mostar Köprüsü’ne 500 m. uzaklıkta.

TIRHALA CAMİİ / YUNANİSTAN.Trikala şehrinde onca Osmanlı eserinden bugüne sadece Mimar Sinan eseri Kurşunlu Camii ulaştı.

Sürgünde olan Osman Şah tarafından yapılmış ve türbesi de caminin yanında yer alıyor. Bugün cami ibadete kapalı. İçerisinde sergiler düzenleniyor. İlber Ortaylı, “Artık Mimar Sinan üslubunun merkezileştiğini gösteren çok önemli bir eser” diyor.