Türk bilim dünyasından önemli buluş: 200 dolara kanser radarı
Güncelleme Tarihi:
İTÜ’de Doç. Dr. İsa Yıldırım’ın yürütücülüğünde, kanser hücrelerini 3 boyutlu görüntüleyen cihaz geliştirdi. 200 dolara mal edilen cihaz, saygın bilim grubu İngiliz Kraliyet Kimya Topluluğu’nun ‘Lab on a Chip’ dergisinin şubat sayısının kapağı oldu. Patent başvurusu da yapılan projeyle, kişiye özel kanser tedavileri geliştirilecek.
İstanbul Teknik Üniversitesi’nde (İTÜ) kanser araştırmalarında dünyanın dikkatini çeken yeni bir proje hayata geçti. İTÜ Elektronik Haberleşme ve Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. İsa Yıldırım’ın yürüttüğü proje, Adana Alparslan Türkeş Bilim ve Teknoloji Üniversitesi’nden Dr. Adem Polat’ın doktora tez çalışmasına dayanıyor. Yaklaşık 200 dolara mal olan cihazla, kanserli hücreler üç boyutlu görüntülenebiliyor. Yıldırım, hücrelerin kanser ilaçlarına verdiği tepkiyi bu yeni teknolojiyle daha ayrıntılı takip edebildiklerini söyledi. “Bu sayede kişiye özel yeni tedavilerin geliştirilebilmesi çok daha kolaylaşacak. Cihaz kanser tedavilerinde yeni bir dönemin kapısını aralayabilir” diyen Yıldırım, Hürriyet’e projeyle ilgili şunları anlattı:
KANSER HÜCRELERİNE ÜÇ BOYUTLU BAKABİLİYORUZ
Kanser, bugün bilim dünyasının özellikle üzerinde durduğu hastalıklardan biri. Her yıl milyonlarca insan yaşamını kaybediyor. Dr. Adem Polat ile birlikte, kanserli hücre ve dokuları üç boyutlu olarak, neredeyse canlı yayın olarak izleyebildiğimiz yeni bir cihaz geliştirdik. Aslında bir tür üç boyutlu görüntülemeye izin veren minyatür bir tomografi. Dünyada bunu yapabilen yüz binlerce dolar değerinde cihazlar var. Bazılarının değeri milyon doları bulabiliyor. Ancak bizim prototipini yaptığımız cihaz, sadece 200 dolara mal oldu.
DOKULARIN İLAÇLARA TEPKİSİNİ GÖREBİLİYORUZ
Araştırmamızda altı gün boyunca meme kanserine sahip hücrelerin nasıl geliştiğini izledik. Peki, bu ne anlama geliyor? Kanser herkeste farklı ilerliyor. Bu nedenle kişiye özel tedaviler geliştirilmesi zorunluluğu doğuyor. Bu yapılmadığında tedaviler etkisini yitirebiliyor. Yeni cihaz, kişinin hücrelerinin kanser ilacına ve uygulamalarına nasıl tepki verdiğini görmemizi sağlıyor. Hücre ve dokuyu takip edebildiğimiz için hastaya özel tedaviler yapma şansımız artıyor. Bu da çok daha fazla hayatı kurtarmak anlamına geliyor.
SAYGIN DERGİDE KAPAK OLDU
Çalışmamız, İngiliz Kraliyet Kimya Topluluğu’nun bilim dergisi ‘Lab on a Chip’ in şubat sayısında kapak konusu oldu. Projenin öngördüğümüzden daha büyük etkileri olabileceğine inanıyoruz. Önümüzdeki yıllarda bu alandaki araştırmalara ışık tutmak ve kanserin izlenmesine katkı sağlamak istiyoruz. Aynı zamanda düşük maliyetli, kolay kullanıma sahip ve taşınabilir cihazımızın dünya çapında yaygınlaşacağını düşünüyoruz. Biz bir yol açtık. Bunu geliştirilerek topluma, insan hayatına faydalı hale gelmesini istiyoruz.
‘PATENT İÇİN BAŞVURDUK’
Geliştirdiğimiz cihaz, Harvard ve MIT’de bu alandaki uzmanların dikkatini çekti. Henüz işin başında sayılırız. Elimizde bir prototip var fakat daha da ilerleyeceğiz. Patent başvurumuzu yaptık. Ekip olarak projeyi ülkemizden alacağımız desteklerle devam ettireceğiz. Bu sayede cihazın yetenekleri arttırılarak boyutları daha küçültülebilecek ve kanser hücrelerinin takibi doğal gelişme ortamlarında yapılabilecek. Türkiye’den bu çalışmamıza destekleri bekliyoruz.